DIABETES IN DE WIJK AANPAKKEN: ‘KEER DIABETES2 OM’ GAAT HET DOEN
Leefstijlprogramma wil de hele wijk van diabetes type 2 afhelpen
Amsterdam, 26 juni 2025 | Diabetes type 2 is één van de meest voorkomende en impactvolle chronische ziektes ter wereld. In Nederland zijn er maar liefst 1,4 miljoen mensen met prediabetes en 1,2 miljoen mensen met diabetes type 2. Hoewel het aanpassen van de leefstijl vaak even effectief is, wordt doorgaans medicatie ingezet ter behandeling van een te hoge bloedsuikerspiegel. Vooral mensen met een lage sociaaleconomische positie vinden maar zelden hun weg naar bestaande hulpprogramma’s. Terwijl deze groep twee keer zoveel diabetes gevallen telt dan gemiddeld en vijf jaar korter leeft. Daarom zet Keer Diabetes2 Om samen met Social Impact Fonds Rotterdam en huisartsenpraktijk Mozaiek een nieuwe, wijkgerichte aanpak in. In juni start de pilot in de wijk Feijenoord (Rotterdam), waarna de aanpak landelijk wordt uitgerold.
Grote verschillen in gezondheid
Door een combinatie van factoren zoals weinig tijd, meer (financiële) stress en minder toegang tot informatie zijn mensen met een lagere sociaaleconomische positie vaak ondervertegenwoordigd in leefstijlprogramma’s (1,2). Dat terwijl deze groep twee keer zo vaak diabetes type 2 krijgt dan mensen met een hogere sociaaleconomische positie (3). Daarnaast leven zij gemiddeld vijf jaar korter en maar liefst 14 jaar in minder goede gezondheid (4). Emma Coles, directeur bij Voeding Leeft: “Met een snel groeiend aantal mensen met diabetes type 2 stevenen we af op een nationale diabetescrisis. Ondervertegenwoordiging van deze groep binnen leefstijlprogramma’s betekent dat we de bestaande gezondheidsverschillen niet kunnen verkleinen. Zonde, want juist zij hebben baat bij een brede leefstijlaanpak.” Voeding Leeft gaat daarom naar de doelgroep toe met een nieuwe, wijkgerichte aanpak gebaseerd op hun bestaande, effectieve Keer Diabetes2 Om programma. Door proactief en lokaal te werk te gaan, waarbij ook gebruikgemaakt wordt van bestaande wijkinitiatieven, maken ze voor iedereen de drempel om mee te doen zo laag mogelijk.
De wijk in met hands-on aanpak
Het pilotprogramma start in juni in de gemeente Rotterdam, in de wijk Feijenoord. Daar is het percentage mensen met een lage sociaaleconomische positie uitzonderlijk hoog. Coles: “Ons doel met deze aanpak is om iedereen met prediabetes en diabetes type 2 te stimuleren om hun leefstijl te verbeteren, waardoor ze minder medicatie nodig hebben én zich energieker voelen.” Tijdens het programma gaan deelnemers onder begeleiding van een verpleegkundige, diëtist en coach aan de slag. Op een begrijpelijke manier leren zij over de relatie tussen diabetes type 2 en hun leefstijl en krijgen ze tools mee op het gebied van voeding, beweging, slaap en ontspanning. In deze wijkgerichte aanpak wordt ook gekeken naar ondersteuning op het gebied van financiën, omdat in de praktijk blijkt dat het hebben van geen of weinig grip op financiën een belangrijke trigger is voor stress en verslechtering van de gezondheidssituatie.
Landelijke uitrol van een leefstijlprogramma in de wijk
Niet alleen de wijk Feijenoord kent veel (pre)diabetespatiënten, ook wijken zoals Nieuwland Schiedam en Tanthof Delft staan bovenaan de lijst. Het lokale project in Rotterdam dient als blauwdruk voor een bredere uitvoering van het programma. Met als doel het aantal (potentiële) diabetespatiënten drastisch te verminderen en de gezondheidsverschillen tussen mensen met een hoge en lage sociaaleconomische positie in heel Nederland te verkleinen. Voeding Leeft ontvangt hiervoor steun van onder andere het Social Impact Fonds Rotterdam (SIF Rotterdam) binnen haar missie om de, onder andere door chronische ziekten veroorzaakte, beperkingen in arbeidsparticipatie onder Rotterdammers te vergroten. Ook werken zij samen met huisartsenpraktijk Mozaiek, die zich al jarenlang bezighoudt met leefstijl.
EINDE PERSBERICHT
Over Voeding Leeft
Stichting Voeding Leeft is opgericht in 2011. Voeding Leeft maakt de samenleving vitaler met de kracht van voeding en leefstijl door leefstijlverandering toegankelijk te maken voor iedereen in de vorm van leefstijlprogramma’s. Zij brengen mensen in beweging door hen te laten ervaren wat de impact is van leefstijl op lichaam en geest. Haar grootste programma is Keer Diabetes2 Om, een gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) dat beoogt het ziekteproces van diabetes type 2 ‘om te keren’. Het RIVM erkende dit programma als effectief en de EU koos de aanpak als best practice voor diabetes type 2 in 2020. Naast Keer Diabetes2 Om ontwikkelde Voeding Leeft programma’s voor mensen met MS, reuma, ziekte van Crohn & Colitis Ulcerosa en mensen die darm-, borst- of blaaskanker hebben gehad. Meer informatie op www.voedingleeft.nl/keer-diabetes-om
Noot voor de redactie
Wil je meer weten over het leefstijlprogramma van Voeding Leeft? Of zou je graag een oud-deelnemer van het programma, een betrokken huisarts, farmacoloog of verpleger spreken? Neem dan contact op met Jeanne Kortenoever via jeanne@blyde.nl.
Referenties
1. Bussemaker, M. (2021). Syndemische kwetsbaarheid tegengaan: een gemeenschapsaanpak gericht op veerkracht. Nederlands Tijdschrift voor Huisartsgeneeskunde (NTVH).
2. Pharos. (z.d.). Overgewicht en obesitas bij kwetsbare groepen. Pharos. Geraadpleegd op [datum], van https://www.pharos.nl/infosheets/overgewicht-en-obesitas-bij-kwetsbare-groepen/
3. Horsselenberg, M., Heins, M., Leemrijse, C., Nielen, M., Korevaar, J. Diabetes Mellitus in Nederland: prevalentie naar migratieachtergrond en sociaaleconomische status. Utrecht: Nivel, 2022. 6 p.
4. Pharos. (z.d.). Sociaaleconomische gezondheidsverschillen (SEGV). Pharos. Geraadpleegd op 5 september 2024, van https://www.pharos.nl/factsheets/sociaaleconomische-gezondheidsverschillen-segv/
5. Pot, G. K., Battjes-Fries, M. C., Patijn, O. N., van der Zijl, N., Pijl, H., & Voshol, P. (2020). Lifestyle medicine for type 2 diabetes: practice-based evidence for long-term efficacy of a multicomponent lifestyle intervention (Reverse Diabetes2 Now). BMJ nutrition, prevention & health, 3(2), 188.
Steeds meer mensen in Nederland lopen een groot risico om diabetes type 2 te krijgen. Er zijn namelijk minimaal 1,4 miljoen mensen met prediabetes. Dit blijkt uit onderzoek van Maastricht University.
Diabetes type 2, een ziekte die vroeger vooral geassocieerd werd met ouderen (ook wel ouderdomssuiker genoemd), duikt nu ook steeds vaker op bij jongeren. Artsen luidden eind vorig jaar de noodklok, omdat het toenemend aantal jongeren dat met diabetes type 2 te maken krijgt snel lijkt toe te nemen. Hoe kan dat en wat kunnen we hier aan doen?
We hebben ons de afgelopen decennia, als het over voeding gaat, vooral gestort op het uitsluiten of juist extra toevoegen van brand– en bouwstoffen. Herkenbaar?