Pubers eten steeds ongezonder
In het RIVM adviesrapport dat volgende week verschijnt liegen de cijfers er niet om, staat vandaag in het Parool. In het artikel ‘We leven in Luilekkerland - dat gaat mis’ staat niet alleen dat het aantal chronisch zieken toeneemt, maar ook dat steeds meer jongeren overgewicht hebben. Het helpt om de jeugd bewust te maken van het risico op chronische ziekte, maar wat doe je dan als ouder bij pubers die vaak slecht en ongezond eten?
Tijdens de tienerjaren krijgen jongeren meer vrijheid om hun eigen voedselkeuzes te maken. En dat zijn vaak, al dan niet onder druk van hun leeftijdsgenoten of uitgekiende marketingstrategieën van bedrijven, niet de gezondste keuzes. Jongeren hebben de slechtste eetgewoonten van alle leeftijdsgroepen in Nederland, blijkt uit cijfers van het CBS (2020). Ook de voedselconsumptiepeiling laat zien dat jongeren te weinig groenten, fruit en vezels eten en veel te veel ongezonde snacks en frisdranken.
Wie kent niet de middelbare school scholieren in de supermarkt die in hun tussenuren of na schooltijd in de rij staan met blikjes energiedrank, chocoladerepen, frikandelbroodjes of croissants. Door deze grote hoeveelheden frisdrank, koek en snoep krijgen ze maar liefst 95 gram toegevoegde suiker binnen per dag! Dat is veel meer dan de maximale 50 gram per dag, waarbij de Wereld Gezondheid Organisatie (WHO) zelfs aangeeft dat 25 gram toegevoegde suiker per dag eigenlijk de voorkeur heeft.
Deze ongezonde voedselkeuzes hebben serieuze gevolgen voor hun gezondheid op langere termijn. De puberteit is een periode van snelle groei en ontwikkeling. Een gezond eetpatroon met alle benodigde voedingsstoffen is essentieel om deze groei te ondersteunen en de basis te leggen voor een gezond lichaam als volwassene. Ook nemen de risico’s voor het ontwikkelen van chronische ziekten zoals diabetes type 2, overgewicht en obesitas enorm toe met deze ongezonde eetgewoonten. Bovendien kan het ook bijdragen aan dagelijkse stemmingswisselingen, angstige gevoelens, vermoeidheid en verminderde cognitieve focus. Allemaal zaken die toch al lastig zijn bij jongeren in de puberteit. Hoe jammer dat deze eetgewoonten dit allemaal nog eens versterken in plaats van een positieve bijdrage te leveren. Want dat is ook mogelijk!
Is er dan helemaal geen hoop op verbetering? Gelukkig wel: naarmate jongeren ouder worden gaan ze vaak betere eetgewoonten ontwikkelen. Het kwartje gaat vallen en er komt meer gezondheidsbewustzijn, verantwoordelijkheid en minder afhankelijkheid van hun leeftijdsgenoten. Essentieel hierbij is de invloed van ouders en scholen. Onderzoek laat zien dat jongeren uiteindelijk betere voedingskeuzes gaan maken als ze bijvoorbeeld voorlichting op school kregen over gezonde voeding en er een gezonde schoolkantine aanwezig was. Maar ook als ouders zelf het goede voorbeeld gaven door gezond te eten en bijvoorbeeld regelmatig gezamenlijk eten met hun kinderen.
Veel deelnemers van onze leefstijlprogramma’s zijn ook ouders. Sommige deelnemers kiezen ervoor voor zichzelf een aparte maaltijd te koken, maar vaker horen we dat het hele gezin mee gaat eten met het nieuwe eetpatroon. Een eetpatroon dat zo onbewerkt en gevarieerd mogelijk is. En lekker! Zo bereiken we niet alleen deelnemers, maar ook hun gezinsleden en soms zelfs vrienden, kennissen en familie.
Dus ouder, haal je handen uit het haar en ga zelf aan de slag met goed eten. Zo onbewerkt en gevarieerd mogelijk, met lekker veel groenten en twee stuks fruit. Dan zal uiteindelijk je puber je goede voorbeeld gaan volgen!
Bronnen:
Nettleton, J. A., et al. (2019). "High Sugar Intake in Adolescents: Links to Fatigue and Cognitive Decline." The American Journal of Clinical Nutrition, 110(4), 921-930.
Reedy, J., & Krebs-Smith, S. M. (2010). Dietary Sources of Energy, Solid Fats, and Added Sugars Among Children and Adolescents in the United States. Journal of the American Dietetic Association.
Story, M., Neumark-Sztainer, D., & French, S. (2002). Individual and Environmental Influences on Adolescent Eating Behaviors. Journal of the American Dietetic Association.
Nettleton, J. A., et al. (2019). "High Sugar Intake in Adolescents: Links to Fatigue and Cognitive Decline." The American Journal of Clinical Nutrition, 110(4), 921-930.
Boyland, E. J., & Halford, J. C. (2013). Television Advertising and Branding: Effects on Eating Behavior and Food Preferences in Children and Adolescents. Appetite.
Wang, D., & Stewart, D. (2013). The Implementation and Effectiveness of School-Based Nutrition Promotion Programmes Using a Health-Promoting Schools Approach: A Systematic Review. Public Health Nutrition.
O’Connor, L. E., et al. (2020). "The Role of Dietary Sugars in Mental Health: A Review." Frontiers in Psychology, 11, 223.
RIVM (2021). Gezonde schoolkantines: Effect op eetgedrag van jongeren. Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu.
Van der Horst, K., Timperio, A., Crawford, D., Roberts, R., & Brug, J. (2011). The school food environment: Associations with adolescent soft drink and snack consumption. American Journal of Preventive Medicine, 39(1), 33-40.
Steeds meer mensen in Nederland lopen een groot risico om diabetes type 2 te krijgen. Er zijn namelijk minimaal 1,4 miljoen mensen met prediabetes. Dit blijkt uit onderzoek van Maastricht University.
Diabetes type 2, een ziekte die vroeger vooral geassocieerd werd met ouderen (ook wel ouderdomssuiker genoemd), duikt nu ook steeds vaker op bij jongeren. Artsen luidden eind vorig jaar de noodklok, omdat het toenemend aantal jongeren dat met diabetes type 2 te maken krijgt snel lijkt toe te nemen. Hoe kan dat en wat kunnen we hier aan doen?
We hebben ons de afgelopen decennia, als het over voeding gaat, vooral gestort op het uitsluiten of juist extra toevoegen van brand– en bouwstoffen. Herkenbaar?