VL Column: Gebaat bij zieke mensen

‘Wij zijn als een autoreparatiebedrijf, wij zijn gebaat bij zieke mensen.’, hoorde ik een ziekenhuisbestuurder jaren geleden zeggen, toen ik een van mijn ideeën presenteerde.

Ik was geschokt.

Er is sindsdien vast wat veranderd. Maar ondertussen blijven de cijfers van chronisch zieken alleen maar stijgen en zijn er nog steeds partijen die gebaat zijn bij die ontwikkeling. Het ene individu durft daar doorheen te breken en gooit zijn carrière om om te werken aan de oplossing, de ander krijgt liever zijn bonussen. Met ziekte boven gezondheid, binnen en buiten de zorg.

Strategieën van de tabaksindustrie worden schaamteloos naar de farma en de voedingsindustrie gekopieerd. De mens wordt hier steeds afhankelijker van, verdooft zich meer en meer, raakt verslaafd aan sterk bewerkte middelen en wordt zieker en zieker. Juist door die ziekten wordt er veel geld verdiend.

Gezondheid kent geen
businessmodel,
het is niet belangrijk
genoeg, omdat er geen
geld mee te verdienen is.
Het is de passie die drijft,
als stuwende kracht.

Is er dan hoop bij de verzekeraars, hoor ik vaker. Een gezond mens levert toch in euro’s op? Afhankelijk van wie je bij de zorgverzekeraar spreekt, verschilt het antwoord. ‘Ja’, voor de afdelingen ‘gezondheid’ en ‘innovatie’, de 'lange termijn-denkers'. En ‘nee’ voor de korte termijn. ‘Een verzekerde kan volgend jaar opeens je klant niet meer zijn’, is een veelgehoorde reden om vandaag niet te investeren in de echte verandering. De politiek dan, gaan zij inzetten op duurzame verandering voor gezondheid? Het antwoord laat zich, met het huidige kabinet, raden.

Is er dan alleen maar drama met deze gegevens? Nee. Het is slechts informatie. En genoeg informatie om te zien dat dit niet meer werkt. En dat er actie nodig is.

Als je het eenmaal ziet, kun je het niet meer niet zien. Je kunt je eraan ergeren. Of je werkt mee aan de oplossing. Die oplossing kan alleen niet gecreëerd worden in de setting waarin het probleem gecreëerd is. Daarvoor dienen nieuwe voorbeelden gecreëerd en onderzocht te worden, die wel werken. En anderen te laten zien dat dit ook een werkelijkheid kan zijn.

Frustratie kan helpen als een drijvende energie, niet tegen wat niet werkt, maar voor wat wel werkt. De opmerking van de ziekenhuisbestuurder frustreerde mij ten diepste en heeft me tot hier gebracht. Haarscherp werd toen duidelijk waaraan ik wil bijdragen. En dat is gezondheid.