VL Column: Massaal verslaafd

Miljoenen mensen maken keuzes die niet werken. Dag in, dag uit. Week in, week uit. Jaar in, jaar uit. Veel van die mensen weten dat ook. Toch blijven we het doen. We houden vast aan patronen die niet meer bijdragen. Ik zie het dagelijks: mensen die weten dat het anders moet, maar ze lopen elke dag hetzelfde rondje.

Je staat op, grijpt naar je telefoon en voor je het weet ben je twintig minuten verder. Of je trekt de koelkast open. Niet omdat het etenstijd is, maar omdat je iets zoekt dat je niet kunt benoemen. Voor je het weet zit je aan een reep chocola. Herkenbaar?

We leven op 
de automatische piloot. 
Onbewust poetsen
wij onze tanden en 
scrollen we verder 
alsof het niks is.

Je kunt denken: wat maakt het uit? Maar die patronen brengen wel degelijk problemen met zich mee. We raken de verbinding kwijt met onszelf en met de ander. We oordelen meer, we zien niet wat er voor ons ligt, het heeft effect op de kwaliteit van leven. 

De verslaving aan gewoonte komt grotendeels doordat 95% van ons gedrag onbewust gebeurt. We weten vaak niet beter. Ons brein beschermt ons tegen pijn, verdriet of afwijzing en kiest liever voor het bekende. De omgeving helpt daar ijverig aan mee. Doe je iets anders, dan hoor je al snel: ‘Dat is niets voor jou’, of erger: ‘Jij bent zo veranderd, het is niet leuk meer met jou.’

De industrie weet precies hoe het werkt en speelt hierop in om euro’s aan ons te verdienen. Slimme algoritmes, snacks voor elk moment en een pil voor de pijn. Alles gericht op verdoving. Dat is zorgelijk, want juist ons gedrag maakt ons ziek.

Je moet van goede huize komen om je gedrag aan te passen. En dapper zijn om tegen de gebaande paden in te gaan. Ga je veranderen, dan kan je systeem je terugroepen. Zelfs als het oude niet comfortabel was. Die kwetterende stem hoort erbij, de stem die je wil beschermen. Als je lichaam sputtert, is ook dat logisch. Het is als een kraan die lang stilstaat. Even hapert ‘ie, maar daarna stroomt het vanzelf weer.

Het goede nieuws? Verandering is mogelijk. Ook een rivier kiest soms een nieuwe bedding. Waarom zou jij blijven waar het niet meer stroomt?