Groei? Blijf bij jezelf
In enkele jaren bouwden wij een organisatie met circa 80 medewerkers, freelancers en begeleiders. Ieder jaar leiden wij mensen op om ons netwerk te verstreken.
Heb jij dat ook weleens, dat je denkt, ‘wat voeg ik toe’? Je bent niet de enige. Uit onderzoek blijkt dat heel veel mensen twijfelen aan hun toegevoegde waarde en bang zijn om ontmaskerd of afgewezen te worden. Zonde, want de wereld, die vraagt om verandering en bovendien steeds digitaler wordt, kan wel wat menselijke toegevoegde waarde gebruiken.
Toegevoegde waarde betekent letterlijk ‘de verhoging van betekenis dat je iets geeft’. Vaak denken we bij toegevoegde waarde aan ‘wat je doet’. ‘Wie je bent' is echter de basis. Alan Seale, grondlegger van Transformational Presence, legt het verschil uit aan de hand van de begrippen competentie en capaciteit. Competentie gaat over ‘wat je doet’ en capaciteit gaat over ‘wie je bent’. De twee hebben met elkaar te maken, als je jouw capaciteit traint, kun je je competenties ontwikkelen.
Het maakt uit
dat jij aan tafel zit
zonder dat je daarvoor
iets hoeft te doen.
Wie ben jij en
wat breng je mee?
Zijn en doen, we gebruiken het vaak door elkaar, bijvoorbeeld als we ons voorstellen of als iemand vraagt hoe het gaat. Heel vaak gaat het over functies, werk of de mate waarin we actief (of ‘druk’) zijn geweest. Het is de gewoonte van de maatschappij geworden en waaraan status wordt ontleend. Wie je bent, gaat daarmee naar de achtergrond, daar waar juist de toegevoegde waarde zit. Tegelijkertijd start daar de onzekerheid en de angst om er niet toe te doen. Het is een verschijnsel van deze tijd.
Bij ‘zijn’ gaat het letterlijk om wie jij in essentie bent, zonder daar iets voor te hoeven doen. Wat typeert jou, wat is je talent, wat breng je mee door er enkel te zijn? Bij doen gaat het om acties, of rollen die je speelt en leert. Het is goed als het ‘doen’ voortvloeit uit wie je bent, dan voeg je de meeste waarde toe.
3 stappen die je kunnen helpen om waarde toe te voegen:
1. Weet wat je waarde is
Hoe je waarde toevoegt begint met je bewust zijn van jezelf. Veel mensen weten dat niet, terwijl hun collegae of vrienden dat zo over de ander kunnen zeggen. Dat kan omdat we het ongemakkelijk vinden om van onszelf te noemen waar we goed in zijn, maar ook omdat het te simpel lijkt. Dat wat we gemakkelijk vinden, vinden we van ons zelf niet bijzonder, terwijl juist daar de toegevoegde waarde ligt. Om competenties te ontwikkelen, is het belangrijk om bewust te zijn. Wat gaat jou moeiteloos af en wat breng jij mee als je een kamer binnenloopt?
2. Balanceer
Met alleen ‘zijn’ kom je er niet, net zoals de wereld niet alleen uit ‘doen’ bestaat. Het is de kunst steeds de balans tussen de twee te vinden, net zoals het evenwicht tussen ‘voelen’ en ‘denken’, ‘beweging’ en ‘ontspanning’, ‘stilte’ en ‘geluid’. Door je capaciteit te trainen, zoals bijvoorbeeld veerkracht, compassie en vertrouwen, kun je beter ‘zijn’ en kun je ook beter ‘doen’. Voor die training heb je tijd nodig, herhaling en discipline.
3. Heb lef
Durf jij je helemaal te laten zien? Angst speelt bij veel mensen een rol. Als we bang zijn om door de mand te vallen, lijkt het ook veiliger om jezelf niet te laten zien. Door veel te doen verdoven we die angst, we hoeven het niet te voelen. Tegelijkertijd houdt het ons klein en in de schaduw. Door die angst te zien en te erkennen, kunnen we er ook mee omgaan en in het licht gaan staan, letterlijk en figuurlijk.
Denk je nog eens ‘wat voeg ik toe’? Weet dat je niet de enige bent, erken je gedachten en gevoelens, stop met doen en richt je op enkel aanwezig zijn en daarmee jouw capaciteit. Dan lukt het daarna zo weer om met toegevoegde waarde te doen.
In enkele jaren bouwden wij een organisatie met circa 80 medewerkers, freelancers en begeleiders. Ieder jaar leiden wij mensen op om ons netwerk te verstreken.
Verpleegkundige, (pleeg)moeder en Anders Eten bij MS deelnemer Sarina Poot (50): “Ik heb multiple sclerose. Dat betekent voor mij dat ik een eigenschap heb, die jij niet hebt. Voel ik mij ziek? Nee, ik voel mij een gezond en gezegend mens”.
De dagstart op kantoor begint elke dag met een andere vraag en haakt vaak in op de actualiteit. Het is een manier om te verbinden, de ander te kunnen horen en om elke dag heel even stil te staan bij wat er op dat moment is. Waar je voor kiest is een belangrijke vraag. Niet alleen voor onze deelnemers die een leefstijlverandering aangaan, ook in ons werk en leven thuis is kiezen van elke dag. Wat werkt voor jou en waar zeg je ‘ja’ tegen? Wat werkt niet en laat je gaan?