Blog Keer Diabetes Om

Gezondheid op alle lagen: de rol van zingeving

Bij ziekte komt veel kijken, niet alleen fysieke, maar ook mentale en emotionele aspecten. En zingeving. Onze programma’s zijn rondom deze lagen gebouwd. De vier lagen staan niet los van elkaar. Ze beïnvloeden elkaar en vullen elkaar aan. Zo is het van belang dat je fysieke lichaam sterk is als jij je emoties wil kunnen reguleren. Emoties hebben op hun beurt effect op je gedachten en andersom. Zingeving kan weer effect hebben op hoe je je voelt (fysiek) en je gedachten en emoties.  

Van fysieke, emotionele en mentale gezondheid is wellicht een voorstelling te maken, maar welke rol speelt zingeving dan in ziekte en gezondheid en wat is het precies?

Zingeving gaat over de behoefte om betekenis of zin te geven aan je leven. Als je het gevoel hebt dat de dingen die je doet zin hebben, maakt dit je blij en energiek. Als je niet het idee hebt dat jouw bijdrage zin heeft, kan dit tot gezondheidsklachten leiden, zoals ‘bore-out’. Dit lijkt op een burn-out, maar je daagt jezelf dan juist te weinig uit in plaats van te veel. Ken je de Piramide van Maslow? In deze piramide, die opgebouwd is uit lagen, wordt uitgelegd wat de behoeften van een mens zijn. Dit begint met de basisbehoeften (bijv. eten, drinken en onderdak), gevolgd door veiligheid en zekerheid (bijv. gezondheid en werk), sociale contacten (bijv. vrienden, familie en liefde), erkenning en waardering (bijv. eigenwaarde) en op de top staat zelfontplooiing (bijv. persoonlijke groei en ontwikkeling). Waar komt zingeving voor in de piramide? Dat zou een ‘nieuwe’ top kunnen vormen. Daar waar ruimte voor is als aan de andere behoeften, op de lagen daaronder, is voldaan.

Behoeftenpiramide

Ieder mens heeft zingeving nodig. Maar hoe dit er precies uitziet verschilt per persoon en kan ook verschillen per levensfase. Iedereen heeft talent of iets wat hij goed kan en vaak ook leuk vindt. We zien het misschien alleen niet helder of hebben het verstopt. Inzicht hebben in wat je kan, wat je leuk vindt en wat zin geeft is een eerste stap om meer inzicht te krijgen in wat zingeving voor jou betekent. Mensen in de omgeving zien het vaak beter dan jij. Dat wat je vroeger leuk vond kan je ook inzicht geven. Het kan van alles zijn! 

Denk bijvoorbeeld aan: 

  • Relaties met vrienden of familie waar je verbinding en voldoening uithaalt 

  • Werk of studie

  • Vrijwilligerswerk 

  • Een hobby (misschien wel van vroeger) 

  • Geloof of spiritualiteit 

Zijn zingeving en geluk hetzelfde? Dat is een vraag die misschien bij je opkomt als je dit leest. Hoewel zingeving zeker kan bijdragen aan je geluksgevoel en er een duidelijke positieve relatie is tussen deze twee, is er ook een verschil. De dingen die je doet om jouw leven zin te geven, hoeven namelijk niet altijd een geluksgevoel op te leveren. De geboorte van een kind bijvoorbeeld kan bij ouders een dip in het geluksgevoel geven door slaapgebrek en meer stress, maar tegelijkertijd kunnen zij juist meer zingeving ervaren. Andersom kan iemand die met pensioen gaat zich gelukkiger voelen door het wegvallen van werk gerelateerde stress, maar tegelijk minder zingeving ervaren door het gevoel te hebben minder bij te dragen aan de maatschappij. 

Ben jij je bewust van hetgeen jouw leven zin geeft? Jouw eigen acties hebben hier invloed op! Onderstaande oefening kan je helpen om meer zicht te krijgen op wat jouw leven zin geeft. Neem een paar minuten de tijd voor onderstaande oefening.Noem 10 dingen waar je blij van wordt. Schrijf vervolgens op hoe veel tijd je daar in een week aan besteedt. Kijk dan nog eens naar je lijstje. Is het voor jou in balans of zie je nog ruimte voor verbetering? Hoe ga je dat aankomende week anders doen?

Bronnen: https://www.cbs.nl/nl-nl/longread/rapportages/2022/zingeving?onepage=true#:~:text=Hoewel%20verbindingen%20met%20anderen%20belangrijk,uit%20te%20maken%20van%20zingeving.

https://www.p-plan.nl/geluk-hangt-af-van-je-purpose/